Komisja Europejska potwierdziła spełnianie przez Polskę warunku podstawowego 3.1 Kompleksowe planowanie transportu na odpowiednim poziomie dla programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej. Decyzja KE oznacza, że odtąd wszystkie wydatki ponoszone w ramach programu na realizację infrastruktury transportowej, m.in. kolejowej i drogowej mogą zostać zrefundowane z Funduszy Europejskich.
Warunki podstawowe to ważny element systemu realizacji Funduszy Europejskich w Polsce. Jest to zestaw wymogów podzielonych według różnych tematów – celów polityki (spójności UE). Warunki trzeba spełniać przez cały okres realizacji unijnej perspektywy finansowej 2021-2027, aby Komisja Europejska mogła przekazywać refundacje – czyli zwracać prawidłowo poniesione i zgłoszone jej wydatki.
Dla transportowego celu polityki 3. Lepiej połączona Europa dzięki zwiększeniu mobilności takim warunkiem jest Kompleksowe planowanie transportu na odpowiednim poziomie. Aby go spełnić Polska musiała przygotować strategiczne plany i dokumenty wykonawcze dla różnych sektorów transportu – na poziomie krajowym (opracowały je ministerstwa i przyjęła Rada Ministrów) oraz na poziomie regionalnym (opracowały je samorządy województw i przyjęły ich zarządy). Jako kraj członkowski wykazaliśmy, że planowanie w zakresie transportu jest kompleksowe (dotyczy całej infrastruktury), komplementarne na szczeblu krajowym i regionalnym, multimodalne (uwzględnia wszystkie gałęzie transportowe i ich wzajemne oddziaływanie) oraz obejmuje okres do 2030 r.
Decyzja KE oznacza potwierdzenie spełnienia warunku oraz to, że Fundusze Europejskie dla inwestycji transportowych realizowanych w programie FEPW mogą być wypłacane.
Fundusze Europejskie na sieć transportową w Polsce Wschodniej
Inwestycje w nowoczesną infrastrukturę transportową to jeden z priorytetów programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027. Łącznie na realizację zadań w Priorytecie IV Spójna Sieć Transportowa zarezerwowano w budżecie programu 1,12 mld euro. To projekty, które przyczynią się do poprawy połączeń drogowych i kolejowych w Polsce Wschodniej. Poprawią powiązanie makroregionu z resztą kraju i Unią Europejską, wpłyną na ożywienie przedsiębiorczości, zwiększą atrakcyjność inwestycyjną, poprawią dostęp do rynków pracy, edukacji i usług publicznych dla mieszkańców. Wszystkie nabory w tym zakresie są już otwarte, a listę wybranych projektów drogowych już znamy.
Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027
Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej to kontynuacja wsparcia dla wschodnich województw, aby przyspieszyć ich rozwój. Program jest finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Program będzie służył utrwaleniu warunków sprzyjających konkurencyjności gospodarki oraz wyższej jakości życia w sześciu województwach Polski Wschodniej: warmińsko-mazurskim, podlaskim, lubelskim, świętokrzyskim, podkarpackim oraz regionalnym mazowieckim (bez Warszawy i 9 otaczających ją powiatów).
Z programu dofinansowywane będą projekty nastawione na biznes, adaptację miast do zmian klimatu, rozwój niskoemisyjnej mobilności miejskiej, ochronę bioróżnorodności, rozwój inteligentnych sieci dystrybucji energii, zwiększenie dostępności kolejowej i drogowej oraz rozwój zrównoważonej turystyki. Budżet programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021-2027 wyniesie 2,64 mld euro.